Paarden

Paarden vragen een andere vorm van zorg dan gezelschapsdieren. Hun gezondheid en gedrag hangen sterk samen met voeding, training, huisvesting en management.
Of je nu een recreatief ruiter bent of actief in de sport, de basis blijft dezelfde: kennis van het paard als levend wezen.


Deze Dierengids helpt je jouw paard beter begrijpen en ondersteunen, van veulen tot senior.

alt description
alt description
Dogs

Voeding en spijsvertering

De spijsvertering van een paard is gevoelig en vraagt een consequente, natuurlijke aanpak. Kleine fouten in voeding kunnen grote gevolgen hebben.
Voeding is meer dan energie: het bepaalt gezondheid, gedrag en prestaties.

Button: Rantsoenberekenaar paard
Gewicht paard berekenen 
giftige planten etc 

Het spijsverteringsstelsel van het paard is ontworpen voor continu grazen. De maag is klein, maar de darmen zijn lang. Dat betekent dat het dier baat heeft bij veel kleine porties ruwvoer verspreid over de dag.

Hooi van goede kwaliteit vormt de basis van elk rantsoen. Krachtvoer is enkel nodig als aanvulling, niet als vervanging.
Zorg dat er nooit langer dan vier uur tussen voerbeurten zit om maagzweren te voorkomen.

Water is net zo belangrijk als voer. Een volwassen paard drinkt 25 tot 50 liter per dag, afhankelijk van temperatuur en inspanning.

Koliek is een verzamelnaam voor buikpijn bij paarden en kan uiteenlopende oorzaken hebben: plotse voerveranderingen, te weinig beweging, zandopname of gasophoping.
Symptomen zijn onrust, rollen, naar de buik kijken of niet willen eten.

Voorkomen is eenvoudiger dan genezen. Geef altijd ruwvoer vóór krachtvoer, zorg voor vaste voertijden en vermijd plotse overschakelingen.
Regelmatige gebitsverzorging voorkomt slecht kauwen, wat ook koliek kan uitlokken.

Bij twijfel: bel altijd de dierenarts. Koliek kan snel levensbedreigend worden.

Sportpaarden hebben extra energiebehoefte, maar nog steeds in balans met ruwvoer.
Voer aan de hand van arbeid: op rustdagen minder krachtvoer, op trainingsdagen meer.
Een verkeerd rantsoen leidt tot maagzweren, nerveus gedrag of verminderde prestaties.

Elektrolyten en vitaminen kunnen nuttig zijn, maar enkel wanneer er effectief zweetverlies is.
Laat een dierenarts of voedingsdeskundige helpen om het rantsoen te berekenen.

Een gezond rantsoen begint bij voldoende en kwalitatief ruwvoer. Met onze ruwvoer-calculator bereken je eenvoudig hoeveel hooi of voordroog jouw paard dagelijks nodig heeft op basis van gewicht, conditie en werkbelasting. Zo weet je zeker dat je paard altijd voldoende vezels binnenkrijgt voor een optimale vertering en darmgezondheid. Gebruik de calculator als handige richtlijn en neem bij twijfel gerust contact op met onze dierenartsen voor voedingsadvies op maat.

Ruwvoer calculator

alt description
Dogs

Training en beweging

Een goed getraind paard is niet alleen sterker, maar ook mentaal stabieler. Beweging ondersteunt de gewrichten, de bloedsomloop en het spijsverteringsstelsel.
De kunst zit in balans: voldoende uitdaging zonder overbelasting.

Begin elke training met een rustige warming-up. Spieren en pezen hebben tijd nodig om op temperatuur te komen.
Werk in blokken van maximaal twintig minuten, afgewisseld met ontspanning.

Wissel disciplines af: longeerwerk, grondwerk en buitenritten versterken verschillende spiergroepen en houden het hoofd fris.
Luister naar signalen van vermoeidheid of weerstand; die wijzen vaak op overbelasting.

Regelmatige rustdagen zijn geen verlies, maar onderdeel van vooruitgang.

Veel blessures ontstaan door herhaling en asymmetrie. Laat regelmatig een dierenarts of fysiotherapeut controleren op spieronevenwicht of rugproblemen.

Zorg voor correcte hoefbalans en goed passend harnachement. Slecht beslag of een scheef zadel is een veelvoorkomende oorzaak van kreupelheid.

Let op subtiele signalen: korter stappen, vaker struikelen of minder willen aandraven. Vroeg herkennen voorkomt maanden revalidatie.

Na een blessure is revalidatie een langzaam proces. Rust betekent niet stilstaan: gecontroleerde beweging bevordert genezing.
Begin met stappen aan de hand, breid geleidelijk uit met longeerwerk, en herneem pas daarna het rijden.

Volg strikt het schema van je dierenarts en plan regelmatig evaluaties.
Te snel hervatten leidt vaak tot herhaling van de blessure.

Laat de hoeven elke zes tot acht weken bekappen of beslaan.
Zelfs paarden zonder ijzers hebben regelmatige verzorging nodig om de stand te behouden.
Let op brokkelhoeven, scheuren of steentjes in de witte lijn.

Reinig de hoeven dagelijks met een hoevenkrabber. Zo merk je snel afwijkingen zoals steenslag of rotstraal.
Zorg dat de stalbodem niet te nat is; vochtige omstandigheden verzwakken de hoornstructuur.

Kreupelheid begint vaak subtiel. Een paard dat ongelijk stapt, de hals schuin houdt of weigert te draven, geeft signalen.
Controleer op warmte, zwelling of gevoeligheid aan de benen.

Een video van het gangwerk helpt de dierenarts bij het onderzoek. Wacht niet tot het erger wordt: vroeg ingrijpen maakt het verschil tussen dagen en maanden herstel.

alt description
Dogs

Stalmanagement en welzijn

Een goed stalmanagement voorkomt luchtwegproblemen, stress en gedragsstoornissen.
Een paard is van nature een kuddedier dat beweegt en sociaal contact nodig heeft.

Button:
Dekenchecker: moet mijn paard een deken op?

Een stal moet droog, licht en goed geventileerd zijn. Ammoniak, stof of schimmel veroorzaken luchtwegaandoeningen.
Gebruik stofarme bodembedekking en verwijder mest dagelijks.

Buitenlopen is geen luxe maar noodzaak. Paarden die dagelijks vrije beweging krijgen, zijn gezonder en rustiger.

Paarden die geïsoleerd staan, ontwikkelen vaker stalondeugden zoals weven of luchtzuigen.
Laat paarden elkaar zien, ruiken en aanraken waar dat veilig kan.
Sociaal contact verlaagt stress en verbetert de eetlust.

Voorkom verveling met ruwvoer op meerdere plekken, likstenen of voernetjes.

Een goede weide is even belangrijk als stalonderhoud.
Laat de bodem niet kapotlopen en bemest verantwoord. Controleer de afrastering en verwijder giftige planten zoals jacobskruiskruid.

Bij modderige omstandigheden is verharding rond de poort of drinkbak verstandig om hoefproblemen te vermijden.

alt description
Dogs

Gezondheid en preventie

Preventieve zorg voorkomt de meeste aandoeningen bij paarden. Vaccinaties, ontworming, tandverzorging en regelmatige controles vormen de basis van goed management.

Tools bij dit thema

  • Vaccinatiekalender paard
  • Ontwormingsplanner

Paarden worden standaard gevaccineerd tegen influenza en tetanus.
Dieren die vaak reizen of in contact komen met anderen, hebben extra bescherming nodig, bijvoorbeeld tegen rhinopneumonie.

Herhaal vaccinaties volgens het aanbevolen schema. Te late herhaling betekent dat de bescherming opnieuw moet worden opgebouwd.

Blinde ontworming is verleden tijd. Wormen ontwikkelen resistentie, waardoor een doordachte aanpak nodig is.
Laat minimaal twee keer per jaar mestonderzoek uitvoeren om te bepalen of ontworming nodig is en welk middel effectief is.

Houd de weide schoon van mest en laat paarden niet te lang op kleine oppervlaktes grazen.

Paardentanden groeien levenslang en slijten ongelijkmatig.
Laat het gebit jaarlijks controleren door een erkende tandarts of dierenarts.
Ongelijke slijtage veroorzaakt pijn, bitproblemen en gewichtsverlies.

Een paard dat morsig eet, het hoofd kantelt of onrustig wordt bij het rijden, heeft mogelijk tandpijn.

Observeer je paard dagelijks. Minder eetlust, doffe vacht of verandering in gedrag zijn vaak vroege tekenen van ziekte.
Meet bij twijfel de temperatuur: normaal is tussen 37,4 en 38,0°C.
Noteer afwijkingen en raadpleeg tijdig een dierenarts.

alt description
Dogs

Oudere paarden

Oudere paarden blijven vaak actief, maar hun lichaam verandert. Spiermassa neemt af, het gebit slijt, en de spijsvertering wordt trager.
Met wat aanpassingen kun je hun comfort en levensvreugde sterk verbeteren.

Kauwproblemen door afgesleten tanden bemoeilijken eten.
Vervang hooi deels door geweekt grasbrok of slobber en geef meerdere kleine maaltijden.
Voeding met hogere energiedichtheid en goed verteerbare vezels helpt om conditie te behouden.

Controleer regelmatig gewicht en mestconsistentie; veranderingen wijzen op spijsverteringsproblemen.

Oudere paarden hebben baat bij dagelijkse lichte beweging.
Stappen aan de hand, korte weidegangen en lichte training houden gewrichten soepel en spieren actief.
Overbelasting vermijden is belangrijker dan rust.

Gebruik bij stijfheid ondersteunende supplementen en overweeg fysiotherapie.

Seniorpaarden hebben minstens twee gezondheidscontroles per jaar nodig.
Controleer hart, longen, gebit en bloedwaarden.
Let op signalen van pijn, vermagering of gedragsveranderingen.

Zorg voor droge, zachte ligplekken en bescherming tegen kou en regen. Een oud paard hoeft niet met pensioen, maar wel met respect.